Ondernemers coachen in Corona-tijden

Deze Corona-crisistijd stelt (startende) ondernemers voor grote uitdagingen. De uitgezette strategie voldoet wellicht niet meer. De koers moet bijgesteld worden. Humanities Lab AVS gaat in gesprek met Robert Meijer, business coach. Hij helpt startende ondernemers om hun doelen te formuleren en ze vervolgens te behalen. Daarbij wordt duidelijk dat niet alle ondernemers lijden onder de huidige crisis.

Kun je kort iets vertellen over jezelf en over wat je doet bij het Humanities Lab AVS?

Mijn primaire taak is het coachen van de start-ups die aan het Humanties Lab zijn verbonden. Het gaat daarbij enerzijds om strategische en financiële zaken. Maar ook juridische en fiscale aspecten komen aan bod. Mijn fiscaal-juridische achtergrond komt daarbij goed van pas. Maar het gaat vaak ook om hele praktische vraagstukken waar de start-ups mee worstelen. Zoals salestrajecten en marketing, het aannemen van personeel en het onderhandelen met specifieke partijen. Uiteindelijk is het mijn doel om de start-up vanaf het begin met de opstart te begeleiden tot deze na een jaar of twee op eigen benen kan staan. Ik ben daarbij gericht op vernieuwing, strategie en financiële bedrijfsvoering. Daarnaast help ik de directeur van het Humanities Lab, Jonneke Bekkenkamp, met de verdere opzet en uitvoering van het Humanities Lab.

Kun je vertellen waar de ondernemers die jij begeleidt nu tegen aan lopen? Geldt dat specifiek voor start-ups in de geesteswetenschappen?

Het valt mij op dat veel mensen in eerste instantie toch een beetje lamgeslagen zijn door de situatie. Ze vragen zich terecht af wat deze situatie betekent voor hun bedrijf en voor hun persoonlijke omgeving. Ook psychologisch heeft deze crisis een enorme impact. Ondernemers zijn echter als geen ander in staat om met onverwachte situaties om te gaan.  Het is nu juist de uitdaging om daar op de juiste wijze mee om te gaan. Opvallend genoeg zie je dat er ook bedrijven zijn die gewoon doorgaan of zelfs groeien in deze tijd.

Een mooi voorbeeld vindt ik de start-up So Cards. Deze start-up heeft een amusementskaartspel ontwikkeld, dat gebruikt wordt om elkaar beter en op een ander niveau te leren kennen. In eerste instantie lag de focus op het aangaan van nieuwe relaties in bijvoorbeeld cafe’s en aanverwante gelegenheden. Maar nu zie je dat het spel ook heel veel gebruikt wordt door mensen in bestaande relaties, zoals bijvoorbeeld bij mensen uit hetzelfde gezin die nu in quarantaine zitten. Doordat het spel in het Engels is wordt vooral in het buitenland veel verkocht.

Een ander voorbeeld is de start-up Lukida die nu hard geraakt wordt door de crisis omdat zij diensten verlenen voor basisscholen. Maar ook daar zie je dat er weer oplossingen mogelijk zijn. In mijn ogen zijn er altijd kansen en oplossingen maar dat vergt op dit moment wel veel van ondernemers.

Wat betekent de huidige situatie voor de strategie van de start-ups? In hoeverre kun je verwachten dat plannen onder de huidige omstandigheden flexibel aangepast worden?

De eerst stap die je moet nemen is dat je een blik in de toekomst moet werpen. Het lastige is alleen dat niemand kan zeggen hoe de toekomst er uit ziet. Je moet dus beslissen op input die niet volledig is. Welkom in de wereld van de ondernemer zou ik zeggen. Dat is normaal gesproken al moeilijk maar nu helemaal. Strategie is iets dat je voor de langere termijn neerzet, dus in principe hoeft die niet direct aangepast te worden bij een incidentele verandering van je omgeving. Maar de Corona-crisis hakt er voor sommige ondernemers wel erg stevig in. Dan moet je alle zeilen bijzetten om op de korte termijn nog het hoofd boven water te houden. Dat betekent dat de focus in deze tijd even gericht moet zijn op de kortere termijn: overleven. Ik adviseer wel om daarbij de lange-termijn-strategie niet uit het oog te verliezen, tenzij je markt ook op de langere termijn structureel verandert.

Wat betekent de crisis voor de financiële bedrijfsvoering?

In crisis situaties is cash flow het allerbelangrijkst. Dan spelen er vragen als: Ben ik in staat om mijn leveranciers, mijn huur en mijn personeel te betalen? Waar kan ik snijden in de kosten of uitstel van betaling aanvragen en hoe kan ik bepaalde inkomsten naar voren halen? Ook is het van belang om je debiteuren in de gaten te houden. In hoeverre zijn zij in staat om nog aan hun betalingsverplichtingen naar jou te voldoen?

In welke mate zijn er mogelijkheden voor startende ondernemers om financiële hulp tijdens de Corona-crisis te vragen?

De overheid heeft een aantal regelingen in het leven geroepen. Dat zijn er best veel. Ik verwijs vooral naar de website van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Daar heb je de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW-regeling), de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers (TOZO-regeling). Daarnaast is er nog de mogelijkheid speciaal voor start-ups en scale-ups om een financiering via de Corona Overbruggings Lening (COL) aan te vragen ter overbrugging van deze moeilijke periode.

Welke andere hulp wordt er gevraagd en welke ondersteunende mogelijkheden zijn er op andere vlakken te bieden?

Ik help ondernemers met veel vraagstukken zoals juridische, fiscale, financiële en strategische  aspecten. Wat wel eens voorkomt is dat ondernemers advies vragen over wat er allemaal bij komt kijken op het moment dat deze zijn of haar eerste personeelslid in dienst neemt. Ook het samenwerken met een compagnon vraagt veel. Over die aspecten adviseer ook. Zo adviseer ik bijvoorbeeld altijd om een aandeelhoudersovereenkomst op te laten maken tussen de beide ondernemers als er sprake is van een BV. Dat geeft bij aanvang wel wat discussie maar levert op termijn heel veel op.

Hoe zie je dat start-ups, wellicht ook buiten AVS Humanities Lab, inspelen op eventuele kansen die nu ontstaan?

Eén van onze start-ups, Korthom, heeft ingehaakt op vragen vanuit de overheid omtrent communicatie gericht op specifieke doelgroepen. Korthom heeft dat op een creatieve manier opgepakt en een campagne gedaan voor de overheid. In zijn campagne roept hij zijn doelgroep op om mee te doen aan de quarantaine en reikt hij zijn doelgroep ideeën aan wat te doen tijdens quarantaine.

Wat zie je voor vernieuwende initiatieven in de markt van startende ondernemers?

Een trend die ik duidelijk waarneem is de toenemende connectie tussen enerzijds start-ups vanuit de geesteswetenschappelijke hoek en anderzijds vanuit de tech hoek. Er komt een moment dat zij niet meer zonder elkaar kunnen.

Welke effect heeft de Corona-crisis op jouw begeleiding?

Er is meer vraag vanuit de start-ups omdat zij nu met nieuwe problemen en uitdagingen worden geconfronteerd. Daarnaast doe ik nu natuurlijk al mijn gesprekken via video conferencing. Ik merk dat dit toch een andere dynamiek geeft dan wanneer je elkaar fysiek ontmoet. Bij een fysieke ontmoeting heb je toch een betere connectie en is de interactie intensiever. Ondanks dat is het best goed te doen met video conferencing.

In welke mate kun jij lessen uit voorgaande crises doorgeven aan de start-ups?

Eén van de dingen waar je lering uit kunt trekken is het feit dat een crisis altijd een lange termijn effect heeft. Partijen die bijvoorbeeld nu veel cliënten hebben bij overheid gerelateerde partijen zullen er op termijn rekening mee moeten houden dat dergelijke instellingen minder geld beschikbaar zullen hebben als gevolg van bezuinigingen. Daar kan je als start-up je strategie op aanpassen. Daarnaast leert een crisis dat het altijd goed is om je risico’s te verdelen. Wees niet al te afhanklijk van slechts één cliënt of één specifieke sector. Zo kan je in principe altijd overleven. Risico daarbij is echter wel dat je focus kan verliezen. Een interressant spanningsveld. Zo zie je hoe boeiend maar ook hoe uitdagend ondernemen is.

Welk advies zou je start-ups nu mee willen geven?

• Cash is king zeggen ze wel eens. Zorg dat je liquiditeit op peil blijft.
• Laat je niet gek maken. Bedenk dat er altijd een oplossing is.
• Formuleer verschillende scenario’s. Zo ben je voorbereid op wat komen gaat en kan je snel  schakelen op het moment dat een dergelijk scenario zich voordoet.
• En tot slot: raadpleeg de mensen (waaronder ook andere ondernemers) om je heen. Maak gebruik van de resources die je hebt. Ik ben daar één van.